Soczewki kontaktowe, zwane potocznie także szkłami kontaktowymi, są doskonałym udogodnieniem dla osób z wadami wzroku, które z różnych względów odczuwają dyskomfort codziennego noszenia okularów. Aby soczewki spełniały swoją rolę, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach ich użytkowania i typach soczewek. Spis TreściKto powinien nosić soczewki kontaktowe?Rodzaje soczewek kontaktowychTypy soczewek ze względu na trwałośćWzory i kolory soczewekJak dbać o soczewki?Przeciwwskazania do noszenia soczewek kontaktowychNegatywny wpływ soczewek na nasze oczy?Soczewki kontaktowe czy okulary?Podstawowe zasady noszenia soczewek kontaktowychLeczenie stożka rogówki za pomocą soczewekHistoria i ciekawostki Kto powinien nosić soczewki kontaktowe? Soczewki kontaktowe stają się popularną alternatywą dla okularów. Coraz więcej osób decyduje się na ich używanie, gdyż zapewniają komfort, wygodę, a niekiedy stanowią także wskazanie medyczne. W jakich więc przypadkach soczewki kontaktowe są szczególnie zalecane? Względy lecznicze Choć mogłoby się wydawać, że zaletą soczewek kontaktowych jest przede wszystkim wygoda i możliwość pozbycia się okularów, okazuje się, że istnieje kilka wskazań medycznych do ich używania: Duże wady wzroku, przekraczające sześć dioptrii. Nieregularny astygmatyzm, nie dający się wyrównać za pomocą szkieł w okularach (w tym wypadku zalecane są soczewki toryczne). Starczowzroczność (zalecane soczewki dwuogniskowe). Różnowzroczność. Przy trudno gojących się ranach rogówki oka, gdy konieczne jest odizolowanie jej od otoczenia. W przypadku stożka rogówki (stosowane są wówczas soczewki twarde). W przypadku, gdy po operacji zaćmy w jednym oku, nie wszczepiono soczewki wewnątrzgałkowej. Soczewki kontaktowe mogą być także stosowane jako opatrunek gałki ocznej, chroniący ją przed bakteriami i zanieczyszczeniami z zewnątrz. Niekiedy zaleca się je także w przypadku konieczności rozprowadzenia w obrębie oka lekarstw. Względy estetyczne Soczewki kontaktowe często stosowane są również ze względów estetycznych: Zmiana koloru źrenic. Zmiana kształtu źrenic – dostępne są obecnie soczewki o finezyjnych kształtach, na przykład przypominających oko węża lub kota. W chorobie zwanej aniridią – pacjenci nie mają tęczówki, a ich źrenice są czarne, soczewki z rysunkiem źrenicy pozwalają przywrócić ich oczom naturalny wygląd. Przy nieodwracalnych lub nabytych uszkodzeniach oka (na przykład bielmo czy zbliznowacenie źrenic) – dzięki soczewkom oko zyska naturalny wygląda, a pacjent poczuje się pewniej. Wiele osób, cierpiących na wady wzroku, nie ma problemu z zaakceptowaniem swojego wizerunku w okularach, lecz soczewki kontaktowe pomagają im korygować wzrok i utrzymać dobre samopoczucie. Komfort i wygoda Soczewki kontaktowe zapewniają także komfort i wygodę, których często brakuje osobom noszącym okulary. Przy niektórych zawodach, czy aktywnościach, są wręcz nieodzowne: Sport – uprawianie wielu dyscyplin sportowych, zwłaszcza tych najbardziej kontaktowych, byłoby znacznie trudniejsze lub wręcz niemożliwe, gdyby nie soczewki kontaktowe. Aktorstwo, modeling – osoby, których elementem pracy są częste zmiany wyglądu, dzięki soczewkom, nie muszą nosić okularów, które w bardzo widoczny sposób charakteryzują wizerunek. Komfort codziennego funkcjonowania – założone rano soczewki kontaktowe, przez cały dzień nie dają o sobie znać, nie spadają z nosa, nie trzeba ich ciągle przecierać, nie przeszkadzają przy dużej aktywności fizycznej. Odpowiedni dobór soczewek Soczewki kontaktowe, podobnie jak okulary korekcyjne, powinny być w jak największym stopniu dopasowane do naszego wzroku. Z tego względu, najlepszym sposobem na ustalenie, jakie soczewki będą dla nas najlepsze, jest wizyta u lekarza okulisty. Specjalista dobierze je odpowiednio do wady wzroku, ale także wieku i trybu życia tak, by stanowiły jak największe udogodnienie. Kiedy już zostaną nam przepisane odpowiednie soczewki kontaktowe, pamiętajmy o wizytach kontrolnych, by lekarz mógł sprawdzić, czy nasz wzrok nie ulega pogorszeniu, a szkła służą nam tak, jak powinny. Rodzaje soczewek kontaktowych Istnieje kilka kryteriów, według których soczewki kontaktowe dzieli się na określone rodzaje: Czas przydatności jednodniowe dwutygodniowe miesięczne kwartalne roczne Lekarze uprzedzają, że soczewki powinny być wymieniane jak najczęściej, dzięki temu bowiem zmniejsza się ryzyko zakażeń, infekcji i powikłań. Z tego też względu zalecają najczęściej soczewki jednodniowe. Zastosowanie Soczewki lecznicze – stosuje się je jako opatrunek oka, w sytuacjach, gdy potrzebne jest rozprowadzenie jakiegoś leku w obrębie gałki ocznej. Zalecane są także pacjentom cierpiącym na stożek rogówki (soczewki twarde). Soczewki korekcyjne – ich funkcją jest korygowanie wad wzroku, zarówno nabytych, jak i wrodzonych. Soczewki kosmetyczne – nie mają właściwości leczniczych, ani korekcyjnych, ich funkcją jest natomiast zmiana wyglądu oka. Stosowane są w celu zmiany koloru, bądź kształtu tęczówki. Służą także maskowaniu wad i uszkodzeń gałki ocznej. Właściwości korekcyjne Soczewki sferyczne, które korygują krótkowzroczność i dalekowzroczność. Soczewki toryczne, korygujące astygmatyzm. Soczewki progresywne, korygujące starczowzroczność. Tryb użytkowania Stosowane w trybie dziennym – powinny być noszone od 6 do 14 godzin. Stosowane w trybie elastycznym – mogą być noszone przez kilka dni bez przerwy. Stosowane w trybie nocnym – mogą być noszone przez cały miesiąc, bez konieczności zdejmowania. Tworzywo Soczewki twarde – pojawiły się jako pierwsze, obecnie, ze względu na mniejszy komfort noszenia, stosowane są znacznie rzadziej. Soczewki miękkie – wykonane z tworzywa silikonowo – hydrożelowego lub hydrożelowe, w 75 proc. składają się z wody i są znacznie wygodniejsze. Ze względu na dużą różnorodność i właściwości soczewek kontaktowych, należy jak najlepiej dopasować je do swoich potrzeb. Dzięki temu będziemy mieli pewność, że będą one spełniały swoją rolę, nie pogorszą naszego wzroku i ułatwią nam codzienne funkcjonowanie. W celu dobrania odpowiednich soczewek, najlepiej udać się do lekarza okulisty. Typy soczewek ze względu na trwałość doborze najodpowiedniejszych soczewek decyduje często kilka czynników, jak wada wzroku, wiek oraz tryb życia ich użytkownika. Przy podejmowaniu ostatecznej decyzji, warto pochylić się jeszcze nad jedną istotną rzeczą, a mianowicie nad ich trwałością. Soczewki okresowe Jak podkreślają specjaliści, ocenienie stopnia, w jakim dane soczewki zostały zużyte jest bardzo trudne. Jednocześnie, noszenie kontaktów, które utraciły już swoją przydatność może mieć bardzo szkodliwy wpływ, nie tylko na jakość widzenia, ale także dla zdrowia naszych oczu. Z tego też powodu, obecnie najczęściej stosuje się soczewki z wyznaczonym czasem użytku, zwane inaczej soczewkami do planowanej wymiany. W tym przypadku, termin w którym należy zmienić kontakty na nowe jest ściśle wyznaczony i bynajmniej nie zależy od stopnia ich zużycia. Soczewki jednodniowe Są najbezpieczniejsze, stwarzają najmniejsze ryzyko infekcji i zakażeń oraz są wygodne w użyciu, gdyż nie wymagają pielęgnacji i dezynfekcji. Ich największą wadą jest jednak wysoka cena, dlatego wiele osób używa je wymiennie z okularami – soczewki zakładają na specjalne okazje. Soczewki jednodniowe zalecane są także osobom ze skłonnością do alergii, bowiem nie osadzają się na nich zanieczyszczenia, mogące wywoływać uczulenie. Są także jedyną opcją dla osób uprawiających pływanie, bądźzażywających kąpieli morskich. Woda morska i woda w basenie zawierają dużą ilość bakterii i drobnoustrojówstanowiących zagrożenie dla oka, których nie zawsze można się pozbyć za pomocą płynu do soczewek. Dlatego w takim przypadku najlepiej będzie zainwestować w soczewki jednodniowe. Od tygodniowych do półrocznych Tygodniowe, dwutygodniowe i miesięczne – nie ma potrzeby ich odbiałczania, czyli regularnego zdejmowania osadu białkowego. Trzymiesięczne i półroczne – w przypadku tych soczewek konieczne jest odbiałczanie. Soczewki roczne Wymagają starannej pielęgnacji i higieny oraz systematycznego odbiałczania. Ich trwałość szacowana jest na 6 do 12 miesięcy. Na to, jak długo będą nadawały się do użytku, wpływa dyscyplina pacjenta, jego umiejętność pielęgnacji soczewek, a także jakość łez i stosowany makijaż. Największą zaletą soczewek rocznych jest ich stosunkowo niska cena, w porównaniu do pozostałych. Wybór soczewek rocznych powinien być także dobrze przemyślany i skonsultowany z lekarzem w przypadku osób z szybko postępującą wadą wzroku. Niewykluczone bowiem, że zmiany w wadzie będą zmuszały do wcześniejszej wymiany soczewek. Wzory i kolory soczewek Soczewki kontaktowe są przeznaczone przede wszystkim dla osób z wadami wzroku. Jednak poza swoim działaniem korekcyjnym, a niekiedy także leczniczym, kontakty spełniają również funkcje estetyczne. Kolory soczewek Osoby, które zawsze marzyły o tym, by mieć inny kolor oczu, dziś mogą tę zmianę przeprowadzić za pomocą soczewek kontaktowych. Masz niebieskie oczy, a marzyłeś o brązowych? Nic prostszego, wystarczy kupić odpowiednie kontakty. Również osoby, które zawsze narzekały na to, że ich kolor oczu jest nijaki, zbyt mało wyrazisty, mogą nadać mu intensywniejszą barwę. Producenci poszli jednak o krok dalej i stworzyli soczewki o nienaturalnych barwach. Czerwone, żółte, różowe lub fioletowe, dziś możemy mieć taki kolor oczu, jaki tylko sobie wymyślimy. Kosmetyczne soczewki kontaktowe mogą zarówno podkreślać kolor oczu (wybieramy wówczas szkła o takiej barwie jak nasza tęczówka, ale nieco intensywniejszym jej odcieniu, bądź z dodatkowym kolorowym refleksem) lub zupełnie go zmienić (wybieramy w pełni kryjące kontakty, które umożliwią nawet zmianę bardzo ciemnej tęczówki, na zupełnie jasną). Warto podkreślić, że kolorowe soczewki kontaktowe istnieją zarówno w formie korekcyjnej, jak i wyłącznie kosmetycznej. Osoby posiadające wadę wzroku, które chcą stosować kolorowe kontakty, powinny jednak skonsultować to ze swoim lekarzem okulistą. Wzory soczewek O ile soczewki kolorowe, zmieniające bądź podkreślające barwę tęczówki są dość często stosowane, o tyle kontakty ze wzorami to propozycja dla odważnych osób, wymagających niestandardowego wizerunku. Zapotrzebowanie na tego typu wzorzyste soczewki rośnie często w okresie karnawału i Halloween. Wśród nich, najpopularniejsze są te w stylu „wilde eyes”. Mają one nadruki, imitujące oczy zwierząt. Pionowe źrenice kota, czy poziome węża, nadadzą naszemu spojrzeniu dziki wygląd. Inną opcją są soczewki, które w miejscu źrenicy mają wzór, na przykład krzyża, symbol $ albo spiralę. Inną natomiast grupą soczewek ze wzorami, są te przeznaczone do maskowania wad oka. Osoby, które na skutek urazu, choroby, bądź wady genetycznej mają zniekształconą gałkę oka, dzięki tym soczewkom o intensywnym nadruku, mogą zamaskować wszystkie wady i nadać jej fizjologiczny wygląd. Podobnie, jak przy tradycyjnych soczewkach korekcyjnych, tak i przy kosmetycznych, bardzo ważna jest troska o higienę w trakcie używania. Soczewki te są oczywiście również dostępne w opcji jednodniowej, jak i miesięcznej czy rocznej. Jak dbać o soczewki? Soczewki kontaktowe, żeby spełniały swoją funkcję i były bezpieczne dla naszych oczu, muszą być odpowiednio używane i w zalecany sposób konserwowane. Jakie więc są podstawowe zasady obchodzenia się z kontaktami? Soczewki kontaktowe, które zdejmujemy z oka, zawsze muszą być przechowywane w odpowiednim do tego pojemniku i powinny być całkowicie zanurzone w płynie soczewkowym, który je oczyści i zdezynfekuje. W przypadku większości preparatów, minimalny czas, przez jaki soczewka powinna być zanurzona przed ponownym użyciem, wynosi 4 godziny. W przypadku, gdy soczewki znajdują się w pojemniku przez dłuższy czas, należy pamiętać o wymianie płynu co najmniej raz w tygodniu. Pojemniczki, po każdym wyjęciu soczewki również powinny być dokładnie wyczyszczone i wysuszone, a raz w miesiącu wymieniane na nowe. Zakładając soczewki kontaktowe, powinniśmy robić to ostrożnie i uważnie, aby uchronić się przed urazami oka lub pogorszeniem wzroku: nie zakładajmy soczewek uszkodzonych i przeterminowanych zwróćmy uwagę, czy soczewka nie została założona na lewą stronę soczewkę zawsze nakładamy na centralną część oka jeśli zauważymy jakiekolwiek zaczerwienienia, podrażnienia, bądź poczujemy dyskomfort związany z soczewką kontaktową, wyjmijmy ją z oka i skonsultujmy problem z lekarzem. Zbierając w jednym miejscu porady dotyczących ich użytkowania, pamiętajmy żeby: nigdy nie noś soczewek po upływie daty ich ważności przechowuj soczewki w odpowiednim do tego pojemniku dokładnie czyść i osuszaj pojemnik po każdym wyjęciu z niego soczewek pojemniki wymieniaj co najmniej raz w miesiącu do czyszczenia i dezynfekowania soczewek stosuj wyłącznie specjalistyczne płyny przeznaczone do tego celu pamiętaj, aby zdjętą z oka soczewkę zawsze przechowywać w pojemniku, w całości zanurzoną w płynie zawsze wymieniaj płyn w pojemniku po wyjęciu z niego soczewek zwracaj uwagę na datę ważności płynów do soczewek pamiętaj, aby nie dotykać soczewek paznokciami. Przeciwwskazania do noszenia soczewek kontaktowych Soczewki kontaktowe zyskują coraz większą popularność, a prace nad ich ciągłym udoskonalaniem postępują bardzo szybko. Mimo to, lekarze wymieniają kilka przeciwwskazań zdrowotnych, przy których nie powinno się ich używać: Zespół suchego oka – osoby cierpiące na to zaburzenie, kiedyś musiały zupełnie rezygnować z soczewek kontaktowych, dziś z pomocą przychodzą im soczewki z dodatkowym nawilżeniem. Decyzję o tym, czy pacjent z zespołem suchego oka może nosić soczewki, powinien podjąć lekarz. Zakażenia grzybicze i wirusowe – w tym przypadku jednak, niemożność noszenia soczewek jest jedynie czasowa. Po zaleczeniu infekcji pacjent swobodnie może korzystać z ich dobrodziejstw. Alergie – same soczewki, jak i płyn do ich czyszczenia oraz dezynfekcji, wykonane są ze sztucznych substancji, które mogą wywoływać alergię. Osoby, które zauważą symptomy uczulenia, powinny zrezygnować z noszenia soczewek. Zaburzenia hormonalne powodujące przesuszanie gałki ocznej. Zaawansowana cukrzyca – ze względu na łatwość powstawania zakażeń i trudniejsze gojenie się urazów (np. rogówki), nie zaleca się soczewek pacjentom z zaawansowaną cukrzycą. Czasami ostry przebieg trądziku młodzieńczego. Pozostałe przeciwwskazania Innym przeciwwskazaniem do noszenia soczewek jest np. wiek pacjenta. Lekarze nie zalecają ich dzieciom poniżej 8 roku życia. Powodem jest fakt, iż maluchy mogą mieć duży problem z prawidłowym założeniem oraz utrzymaniem czystości soczewki. Istnieją także pewne bariery psychologiczne, dyskwalifikujące niektórych pacjentów z zaburzeniami wzroku do noszenia soczewek kontaktowych. Osoby, które mają silny opór przed włożeniem obcego ciała do oka. W takiej sytuacji, zamiast narażać się na silny stres, lepiej poprzestać na tradycyjnych okularach. Pacjenci, którzy pomimo oporu bardzo chcą nosić soczewki, mogą poddać się terapii behawioralnej, której celem będzie zlikwidowanie lęku i tym samym blokady przed ich zakładaniem. Wykonanie badań przed decyzją o soczewkach Zanim zdecydujesz się na zakup pierwszych, korekcyjnych soczewek kontaktowych, koniecznie udaj się na wizytę do okulisty. Po wykonaniu badań i przeprowadzeniu wywiadu, specjalista zdecyduje, jakiego rodzaju kontakty będą najlepsze przy Twojej wadzie wzroku i trybie życia. Wśród badań, jakie przed zapisaniem soczewek powinien przeprowadzić lekarz, znajdują się: badania ostrości widzenia refrakcji oka krzywizny rogówki Niekiedy przeprowadza się także ocenę wydzielania łez oraz badanie odcinka przedniego oka. Kontrola specjalisty Pierwsze założenie soczewek kontaktowych powinno odbyć się pod okiem specjalisty, który dokładnie poinstruuje i wytłumaczy, jak zrobić to sprawnie i bezpiecznie. Po około 2 tygodniach od założenia pierwszych soczewek, należy udać się na wizytę kontrolną podczas której lekarz sprawdzi tolerancję soczewek przez oko. Dobrze jest także ustalić z lekarzem, co jaki czas powinny odbywać się regularne wizyty kontrolne, sprawdzające tolerancję na soczewki oraz stopień ich zużycia. Negatywny wpływ soczewek na nasze oczy? Z noszeniem popularnych szkieł kontaktowych zamiast tradycyjnych okularów mogą się wiązać pewne niedogodności. Mogą się one wiązać z: złym (zbyt ciasnym) dopasowaniem soczewek do oka niedotlenieniem oka przyleganiem bakterii do soczewki mniejszą wymianą łez suchością oka skupianiem się na powierzchni soczewki innych zanieczyszczeń Niedotlenienie rogówki Niedotlenienie rogówki jest jednym z najczęstszych zaburzeń związanych z noszeniem soczewek kontaktowych. Jest to efekt ograniczenia dostępu tlenu do komórek nabłonka rogówki, który jest przykryty soczewką kontaktową. Niedotlenienie rogówki objawia się najczęściej niżej wymienionymi procesami: obrzęk przekrwienie neowaskularyzacja – proces polegający na nowotworzeniu naczyń krwionośnych, prowadzący do ślepoty mikrocysty i wakuole – czyli namnażanie się komórek nabłonka postępująca krótkowzroczność koła tęczowe wokół źródeł światła zmiana prawidłowego metabolizmu rogówki prowadząca do infekcji i stanów zapalnych Skutki niedotlenienia rogówki: Neowaskularyzacja – wrastanie naczyń krwionośnych z rąbka rogówki do jej istoty właściwej, co definitywnie powinno być powodem do zaprzestania noszenia soczewek kontaktowych. W przypadku zaniedbania tego zaburzenia może dojść do utraty wzroku. Niedotlenienie może spowodować zmianę metabolizmu komórek nabłonka, które z kolei powodują zaburzenia ich namnażania się. Te zaś grupują się w mikrocysty i przemieszczają w stronę powierzchni rogówki, gdzie uwalniają zanieczyszczenia. Aby zapobiec tego rodzaju zaburzeniom, należy zmniejszyć grubość soczewek i skrócić czas ich noszenia. Mikrocysty zwykle znikają po około 6-12 tygodniach. Zapalenie rogówki z unaczynieniem – objawiające się mikropowierzchniowym zapalaniem rogówki, wypiętrzeniem nabłonka rogówki lub nabłonka gąbkowego. Przywarcie soczewki do oka (adhezja) – najczęściej ma miejsce przy przedłużonym noszeniu soczewek gazoprzepuszczalnych. Jest efektem gromadzenia się pod soczewką filmu łzowego, pod wpływem którego w nocy przesuwa się soczewka i następnie dochodzi do przywarcia jej do oka. Soczewki kontaktowe czy okulary? Zarówno soczewki kontaktowe, jak i okulary mają swoich zwolenników i przeciwników. Jedni cenią sobie komfort używania soczewek i z ulgą przyjmują rezygnację z noszenia okularów. Drudzy wolą trwać w swoich przyzwyczajeniach i nie czują potrzeby manipulowania przy swoich gałkach ocznych. Jakie więc są jasne i ciemne strony noszenia obu rodzajów „szkieł”? Komfort noszenia Pojęcie komfortu użytkowania dla każdej osoby może znaczyć coś odmiennego. Dla zwolenników noszenia soczewek kontaktowych jest to rezygnacja z konieczności noszenia okularów, które mogą przeszkadzać w niektórych aktywnościach (na przykład w uprawianiu ulubionych sportów) lub być źródłem kompleksów. Dla osób, które twardo obstają przy noszeniu okularów i nie wyobrażają sobie rozpoczęcia korzystania z soczewek kontaktowych najbardziej nieprzyjemny jest sposób ich zakładania, który polega na własnoręcznym umieszczeniu ich na powierzchni rogówki, co początkowo może nastręczać trudności i być czasami bolesne. Te powody są często główną przyczyną szybkiej rezygnacji ze stosowania soczewek kontaktowych i zaniechanie dalszych prób ich aplikacji. Ostrożność przy noszeniu soczewek Istnieją choroby okulistyczne, podczas których noszenie soczewek nie jest niestety zalecane. Należy do nich: skłonność do zapaleń spojówek zespół suchego oka alergie (w okresie zaostrzenia objawów) aktywny stan zapalny niedawny zabieg okulistycznych stosowanie leków na choroby związane z narządem wzroku (takie jak na przykład jaskra) Jeśli pacjent bardzo chce spróbować założyć soczewki, mimo tych przeciwwskazań, powinien najpierw skonsultować się z okulistą, który zaordynuje mu odpowiednie środki ochrony oka lub wyjaśni, dlaczegoużywanie soczewek w jego chorobie jest bardzo niebezpieczne. Wszelkie te przeciwwskazania nie mają zastosowania w korekcji wady wzroku szkłami okularowymi. Okulary są więc dla pacjentów dużo bezpieczniejsze i praktycznie pozbawione skutków ubocznych. Higiena przede wszystkim Podczas aplikacji soczewek kontaktowych, pacjenta obowiązuje bezwzględna konieczność zachowania higieny rąk, którymi zakłada soczewki oraz narządu wzroku, zwłaszcza podczas występowania objawów ze strony suchości oka. Podstawowe zasady noszenia soczewek kontaktowych Wynalezienie soczewek kontaktowych dla wielu osób było wybawieniem i pozwoliło na uwolnienie się od okularów. Noszenie soczewek kontaktowych wiąże się jednak z koniecznością wyrobienia w sobie kilku nawyków higienicznych, które na początku mogą przysparzać pewnych trudności. O czym należy pamiętać, nosząc soczewki kontaktowe? Regularna wymiana Na rynku są już dostępne zarówno soczewki, których można używać przez miesiąc, jak i takie, które wymagają codziennej wymiany. W przypadku tych rodzajów, które są używane przez okres dłuższy niż jeden dzień, wymagane sąodpowiednie czynności konserwujące, dzięki czemu mogą one zachować swoją trwałość przez ilość dni, sugerowaną przez ich producenta. Soczewki jednodniowe są szczególnie chwalone przez użytkowników. Jako podstawowe zalety podają oni: wygodę brak konieczności ich odpowiedniego utrzymywania w czystości (przy codziennej aplikacji nowych soczewek nie jest wymagany ścisły rygor czystości) komfort, wynikający z braku zmartwienia, gdy jedna z soczewek zaginie lub po prostu zniszczy się Z kroplami za pan brat Przy stosowaniu soczewek kontaktowych okuliści zalecają używanie specjalnych kropel do pielęgnacji oczu, tak zwanych „sztucznych łez”. Zakraplanie takim preparatem jest niezbędne, gdyż zapewnia oku właściwe nawilżenie, a przez to – ochronę przed drobnoustrojami chorobotwórczymi. Najlepsze sztuczne łzy są wyprodukowane na bazie kwasu hialuronowego. Ten składnik jest bowiem naturalnym substratem, będącym chemiczną podstawą ludzkich łez. Należy jednak pamiętać, że krople oparte na kwasie hialuronowym bardzo szybko tracą swoją trwałość i cechują się krótkim terminem ważności. Ich przechowywanie i data wygaśnięcia przydatności na opakowaniu powinno być ściśle przestrzegane przez użytkownika. Higiena przy aplikacji Pamiętajmy, że powierzchnia soczewki kontaktowej bezpośrednio przylega do rogówki i przez to może byćidealnym nośnikiem dla bakterii, wirusów i grzybów, wywołujących stany zapalne wrażliwych elementów oka. Dlatego tak ważne jest mycie rąk przed nałożeniem soczewki kontaktowej – tak, by nie przenieść na niej niepożądanych „gości” w sąsiedztwo gałki ocznej. Zwykłe umycie rąk w letniej wodzie z mydłem jest zabiegiem zapewniającym oczom właściwą ochronę przeciwko drobnoustrojom, nie ma natomiast konieczności używania płynów czy żeli bakteriobójczych. Leczenie stożka rogówki za pomocą soczewek Stożek rogówki to obecnie jeszcze mało znana niezapalna choroba rogówki oka o dość niejasnej etiologii. Jej skutkiem jest zaburzenie wzroku, niewyraźne widzenie, nadwrażliwość na światło, niewyraźne lub podwójne widzenie. Jak soczewki kontaktowe mogą pomóc w leczeniu rogówki? Nie bagatelizuj choroby Nie wolno lekceważyć stożka rogówki, bo nie podjęcie leczenia może doprowadzić do poważnych zaburzeń, a w efekcie nawet znacznego osłabiania wzroku. Choroba jest jedną z najczęstszych przyczyn przeszczepu rogówki, a co dziesiąta osoba z tą chorobą ogranicza swoją wydajność w pracy. Cechy charakterystyczne dla stożka rogówki Choroba nie ma podłoża zapalnego. Charakteryzuje się ścieńczeniem rogówki – najczęściej w jej części centralnej. Ma charakter progresywny, nieprzewidywalny. Występuje zwiększająca się krzywizna i wypiętrzenie rogówki. Szczyt zachorowań ma miejsce między 20 a 30 rokiem życia, chociaż może trwać po 40 roku życia. Choroba dotyka jedną osobę na tysiąc, bez względu na pochodzenie etniczne i płeć chorego. Stożek rogówki zaczyna się w jednym oku, a następnie atakuje również drugie. Obustronny stożek rogówki dotyczy 90 proc. zachorowań. Soczewki kontaktowe w leczeniu stożka rogówki Głównym powodem zastosowania soczewek kontaktowych w leczeniu stożka rogówki jest wysoka skuteczność terapeutyczna. W pierwszej kolejności następuje znaczna poprawa ostrości i jakości widzenia. Jest to najbardziej oczekiwany rezultat terapii, który umożliwia pacjentom możliwość powrotu do normalnego funkcjonowania, a w większości przypadków, również powrót do dawnej aktywności zawodowej. Wykorzystanie soczewek kontaktowych ogranicza potrzebę keratoplastyki drążącej, czyli przeszczepienia rogówki. Soczewki nie powodują również spłaszczania stożka. Dopasowanie soczewki do stożka rogówki W praktyce okulistycznej spotyka się dwa rodzaje stożków rogówki. Pierwsze z nich są owalne, zwane zwisającymi, a drugie okrągłe, zwane sutkowymi. W przypadku stożka okrągłego łatwiej jest dobrać odpowiednią soczewkę, natomiast w przypadku stożka owalnego, dobranie soczewki jest znacznie trudniejsze, a w efekcie złego dopasowania często występują opuchnięcia i blizny. W doborze soczewki do rodzaju schorzenia ważne jest dokładne ustalenie trzech podstawowych miejsc styku soczewki z rogówką, zakładając, że główny ciężar powinien skupiać się na zdrowej części rogówki w części obwodowej. Niestabilne dopasowanie soczewki kontaktowej spowoduje, że będzie się ona zsuwała, a ponieważ największy ciężar będzie wówczas spoczywał na chorym obszarze, może nastąpić w tym miejscu pogłębienie zbliznowaceń. Nieskuteczność terapii soczewkami Mimo iż leczenie stożka rogówki przy pomocy soczewek kontaktowych przynosi bardzo dobre efekty terapeutyczne, zdarzają się sytuacje, kiedy ten rodzaj leczenia nie jest wskazany. Dzieje się tak wówczas, gdy: Występuje fizjologiczna nietolerancja soczewek kontaktowych. Nie można dobrać odpowiednich soczewek do kształtu stożka. Wysterują zbyt duże stożki z postępującym ścieńczeniem na obwodzie. Wypiętrzenie rogówki jest tak znaczne, że skutkiem może być jej przebicie. W przypadku, gdy terapia soczewkami okaże się nieskuteczna lub niemożliwa, koniecznym będzie przeprowadzenie keratoplastyki drążącej, czyli przeszczepu rogówki. Historia i ciekawostki Dziś soczewki kontaktowe są popularną i powszechnie dostępną alternatywą dla okularów, jednak zanim trafiły do powszechnego użytku, musiały przejść długą drogę od momentu powstania. Kto wymyślił soczewki kontaktowe? Pierwsze soczewki kontaktowe wymyślił nie kto inny, jak sam Leonardo da Vinci. Ten wybitny przedstawiciel epoki renesansu ma na swoim koncie takie wynalazki, jak czołg, helikopter czy soczewki kontaktowe. Jednak podobnie jak w przypadku wielu innych jego genialnych pomysłów, soczewki również zostały zignorowane i nie doczekały się rozwinięcia swej nowatorskiej idei za jego życia. Dopiero w XVII wieku, Thomas Young zbudował pierwszą soczewkę, która korygowała jego astygmatyzm. Jego wynalazek był krótką tubą wypełnioną wodą i zakończoną soczewką. Dalszy rozwój soczewek Rozwój prac nad udoskonaleniem koncepcji nastąpił dopiero w II połowie XIX wieku. W 1887 roku, Muller skonstruował pierwszą na świecie soczewkę kontaktową wykonaną ze szkła o średnicy 20 mm, która w całości pokrywała gałkę oczną pacjenta. Nieco później, dwóch naukowców z różnych krajów (Francji i Szwajcarii) skonstruowało pierwsze soczewki, które korygowały dalekowzroczność i krótkowzroczność. Jednak pierwsze tego typu wynalazki miały wiele wad. Były dość ciężkie, bardzo twarde i nadawały się do noszenia jedynie przez kilka godzin dziennie. Dodatkowo, z tego względu, iż w całości były wykonane ze szkła, stanowiły duże zagrożenie dla zdrowia pacjentów. Pierwsze miękkie soczewki kontaktowe powstały dopiero w 1971 roku. Od chwili, gdy do ich produkcji zaczęto stosować hydrożel, rozwój i kolejne udoskonalenia nabrały tempa. Soczewki kosmetyczne, nie służące do korekcji wzroku, a posiadające jedynie walor estetyczny, pojawiły się na rynku w 1987. Ich celem była wówczas zmiana koloru tęczówki. Najpopularniejsze obecnie soczewki jednodniowe, pojawiły się późno, bo zaledwie w 1995 r. Rok później zaś, rozpoczęto produkcję soczewek, zawierających filtry chroniące przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB. Obecnie na rynku dostępna jest szeroka gama soczewek kontaktowych o bardzo różnym zastosowaniu. Ponieważ popularność tego produktu rośnie, prace nad jego udoskonaleniem wciąż trwają i wymyślane są kolejne udogodnienia dla ich użytkowników. Jedną z najnowszych koncepcji jest projekt, nad którym pracują naukowcy w USA. Celem jest stworzenie takich soczewek, które będą poszerzać pole widzenia i umożliwiać wyświetlanie dodatkowych informacji niejako na oku żołnierza. Ciekawostki dotyczące soczewek kontaktowych Soczewki kontaktowe, ze względu na wygodę jaką zapewniają, z roku na rok zyskują na popularności. Coraz więcej osób wymagających korekcji wzroku, zastępuje okulary szkłami kontaktowymi, deklarując jednocześnie, że dzięki temu polepszyła się jakość ich codziennego funkcjonowania. Oto kilka ciekawostek, na temat soczewek. Soczewki kontaktowe poprawiają samoocenę Badania psychologiczne wykazały, że znaczna większość osób, które zamieniły okulary na soczewki kontaktowe deklaruje, iż czuje się dzięki temu pewniej i atrakcyjniej. Co więcej, niektórzy uważają, że szkła kontaktowe pomogły im odnieść sukces, a ich życie stało się pełniejsze. Soczewki kontaktowe dla zwierząt Soczewki kontaktowe służą nie tylko ludziom. W Stanach Zjednoczonych wykonano pionierski zabieg założenia szkieł kontaktowych słoniowi, który cierpi na dalekowzroczność. Specjalnie wykonane dla niego soczewki są 10 razy większe niż te, przeznaczone dla ludzi. Soczewki kontaktowe dla żołnierzy Amerykańscy naukowcy, na zlecenie armii, pracują nad specjalnymi soczewkami, które sprawią, że żołnierze będą mieli znacznie szersze pole widzenia, niż przeciętny człowiek. Ten ultranowoczesny wynalazek ma współpracować z ekranami HUD i umożliwiać wyświetlanie obrazu bezpośrednio na „oku”. Dzięki temu, żołnierz będzie mógł wykonywać powierzone mu zadanie i na bieżąco odbierać nowe wiadomości dotyczące jego wykonania. Kocie oczy i wzrok węża Soczewki kontaktowe służą nie tylko korekcji wzroku, ale także zmianie wyglądu. Istnieje możliwość założenia soczewek zmieniających kolor oczu, a także, kształt źrenicy. Dla osób lubiących ekstrawaganckie i odważne zmiany wizerunku, dostępne są soczewki zmieniające ludzkie oko w oko węża lub kota. Osoby w większym poczuciem humoru, mogą zafundować sobie soczewki, dzięki którym w ich źrenicach będzie widoczna spirala, bądź symbol dolara. Nowoczesne soczewki chronią przed zaćmą W nowoczesne soczewki wbudowane są filtry chroniące przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym. Dzięki temu chronią one miedzy innymi przed zaćmą. Soczewki kontaktowe odpowiednie dla dzieci Specjaliści zapewniają, że nie ma żadnej granicy wiekowej dla noszenia soczewek kontaktowych. Odpowiednio dobrane, mogą posłużyć korekcji wzroku niemowlęcia, kilkulatka, nastolatka, a także osoby starszej. Soczewki kontaktowe – typy i dobór5 (100%) 2 głos